POLAD İSTEHSALI
2025-ci ilin yanvar ayında Türkiyənin xam polad istehsalı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,9% azalaraq 3,2 milyon ton səviyyəsinə düşüb.
POLAD İSTEHLAKI
Son məhsul istehlakı 2025-ci ilin yanvar ayında, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2,6% artaraq 3,6 milyon ton olub.
XARİCİ TİCARƏT
İxrac
2025-ci ilin yanvar ayında polad məhsulları ixracı, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə:
- Miqdar baxımından 23,0% artaraq 1,1 milyon ton,
- Dəyər baxımından isə 14,6% artaraq 763,4 milyon dollar olub.
İxracatın alt kateqoriyalarına baxdıqda:
- Düz məhsulların ixracı 6,6% artaraq 374,4 min ton,
- Uzun məhsulların ixracı 25,3% artaraq 686,4 min ton,
- Yarı məhsulların ixracı isə 401% artaraq 61,0 min ton olub.
İdxal
2025-ci ilin yanvar ayında polad məhsulları idxalı, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə:
- Miqdar baxımından 24,9% artaraq 1,7 milyon ton,
- Dəyər baxımından isə 11,2% artaraq 1,2 milyard dollar olub.
İdxalatın alt kateqoriyalarına baxdıqda:
- Düz məhsulların idxalı 22,4% artaraq 900,7 min ton,
- Uzun məhsulların idxalı 0,4% azalaraq 98,4 min ton,
- Yarı məhsulların idxalı isə 32,9% artaraq 729,8 min ton olub.
Xarici ticarət balansı
İxracın idxalı qarşılama nisbəti 2025-ci ilin yanvar ayında 1,9 faiz bəndi artaraq, 61,88%-dən 63,78%-ə yüksəlib.
DÜNYA POLAD İSTEHSALI
Dünya Polad Assosiasiyası (worldsteel) tərəfindən açıqlanan 2025-ci ilin yanvar ayı göstəricilərinə görə, dünya xam polad istehsalı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 4,4% azalaraq 151,4 milyon ton olub.
2025-ci ilin yanvar ayında:
- Çinin xam polad istehsalı 5,6% azalaraq 81,9 milyon ton,
- Hindistanın xam polad istehsalı 6,8% artaraq 13,6 milyon ton,
- Yaponiyanın istehsalı isə 6,6% azalaraq 6,8 milyon ton olub.
DƏYƏRLƏNDİRMƏ
Yanvar ayında Türkiyə 3,2 milyon ton xam polad istehsalı ilə dünya üzrə ən böyük istehsalçılar arasında yerini möhkəmləndirib. Almaniyanın istehsalı 8,8% azalaraq 2,8 milyon ton olduğu üçün Türkiyə 7-ci yerə yüksəlib.
Donald Trampın Kanada, Meksika, Avropa İttifaqı, Böyük Britaniya, Braziliya, Yaponiya və Cənubi Koreya kimi ölkələrə tətbiq etdiyi 25%-lik vergi güzəştlərini ləğv etməsi, Türk polad sənayesinin ABŞ bazarında bu ölkələrlə bərabər şərtlərlə rəqabət aparacağı gözləntilərini artırıb.
Digər tərəfdən, ABŞ-da vergi siyasətinin daxili bazarda qiymətləri 15% artırdığı bildirilir. Bu tendensiyanın digər ölkələrin xammal və son məhsul qiymətlərinə də tədricən təsir edə biləcəyi ehtimal olunur. Avropa İttifaqının ABŞ-ın tətbiq etdiyi vergilərə sərt cavab verəcəyi və digər ölkələrin ABŞ-a ixracını Aİ-yə yönləndirməsinin qarşısını almaq üçün tədbirlər görəcəyi ilə bağlı açıqlamaları, narahatlığa səbəb olub.
Türkiyənin polad istehlakının 2,6% artması, idxalın artması ilə qarşılandığı üçün, ixracın idxalı qarşılama nisbəti 63,7% səviyyəsində qalıb.
Bu inkişaflar fonunda, mühafizəkar ticarət siyasətlərinin il boyu davam edəcəyi və 2025-ci ilin ticarət müharibələrinin intensivləşdiyi bir il olacağı proqnozlaşdırılır.
Türkiyənin cari kəsirin azaldılmasına ən azı 5 milyard dollar töhfə verə biləcəyi nəzərə alınaraq, ABŞ və Aİ-nin etdiyi kimi idxalı məhdudlaşdıran tədbirlərin həyata keçirilməsi böyük əhəmiyyət daşıyır.
Source: Turkish Steel Producers Association